Flaširana voda nije čista kao što mislite, a po životnu sredinu je pogubna

13.12.2025. | 09:06

Rastuće nepovjerenje u vodu iz česme dovelo je do toga da flaširana voda postane svakodnevna pojava širom svijeta, čak i u zemljama sa najstrožim standardima javnih vodovoda. Marketing je predstavio flaširanu vodu kao čistiju, zdraviju i praktičniju, ali naučni dokazi često pokazuju suprotno.

Bezbjednost vode

Studije pokazuju da flaširana voda može nositi sopstvene rizike po zdravlje. Testovi vode iz plastičnih boca i ambalaže za ponovno punjenje otkrili su prisustvo bakterijske kontaminacije. Nasuprot tome, voda iz česme u većini razvijenih zemalja podleže strožim standardima, sa redovnim kontrolama bakterija, teških metala i pesticida. U Srbiji je za to zadužen javni zavod za zdravlje, u Velikoj Britaniji inspektorat objavljuje rezultate javno, dok u SAD nadzor sprovodi Agencija za zaštitu životne sredine. Flaširana voda se tretira kao prehrambeni proizvod i testira se ređe, a proizvođači nisu obavezni da objavljuju detaljne informacije o kvalitetu.

Mikroplastika i hemikalije

Istraživanja su otkrila mikroplastiku, hemijske ostatke i bakterije u flaširanoj vodi. Neke studije iz 2024. godine otkrile su desetine hiljada plastičnih čestica po litru. Plastične boce mogu ispuštati supstance poput antimona, ftalata i analoga bisfenola (BPS, BPF), koje djeluju kao endokrini ometači i mogu poremetiti hormonske sisteme. Dugoročni efekti hronične izloženosti ovim supstancama još nisu potpuno poznati.

Rizici nakon otvaranja flaše

Flaširana voda nije sterilna – mikroorganizmi se mogu brzo razmnožiti nakon otvaranja, posebno ako se flaša ostavi u toplim uslovima. Ponovna upotreba jednokratnih boca takođe može unijeti bakterije iz okoline i pljuvačke.

Minerali i dentalno zdravlje

Voda iz česme uglavnom sadrži korisne minerale i, u nekim zemljama, fluor za prevenciju karijesa. Flaširana voda varira u mineralnom sastavu, a istraživanja pokazuju da deca koja češće piju flaširanu vodu imaju veće stope zubnog karijesa.

Uticaj na životnu sredinu

Globalna potrošnja flaširane vode je ogromna – svake minute se kupi oko milion boca. Proizvodnja jednog litra flaširane vode može zahtevati i do 2.000 puta više energije nego isporuka litra iz česme. Ugljenični otisak uključujući punjenje, transport i hlađenje iznosi oko 80 grama CO₂ po litru.

Zaključak

Flaširana voda je korisna u hitnim situacijama ili tamo gdje voda iz česme nije sigurna, ali u većini razvijenih zemalja ona nije ni bezbednija ni čišća od česmovače. Kako klimatske promjene i zagađenje preoblikuju pristup vodi, važno je razumjeti stvarne razlike između flaširane i česmovače i smanjiti zavisnost od plastike gdje god je to moguće.