“Šetnja” kroz vrijeme! Saznajte šta se događalo na današnji dan – iz godine u godinu

26.08.2023. | 11:16

Danas je 26. avgust, subota, 238. dan po redu u tekućoj 2023. Do kraja godine je ostalo još 127 dana.

Saznajte šta se dogodilo 26. avgusta.

1071. – U bici kod Mancikerta Turci Seldžuci su porazili Vizantiju. Smatra se presudnim događajem odgovornim za kasniju propast Vizantije.

1278. – Ladislav IV Kumanac i Rudolf I Habzburški porazili su Otokara II u bici na Moravskom polju.

1346. – U Bitci kod Crecija u Stogodišnjem ratu engleska vojska pod Edvardom III porazila je znatno nadmoćnije francuske teške oklopnike kralja Philippa VI. Englezi su u toj bici prvi put upotrebili samo pešadiju i ogromne lukove koji su izbacivali strele na izuzetno veliku daljinu.

1541. – Turski sultan Sulejman II osvojio je Budim i anektirao Mađarsku koja je potom do 1686. bila turska provincija Budimski pašaluk.

1839. – Osnovana je Prva beogradska gimnazija kroz koju su prošle mnoge istaknute ličnosti srpske istorije, nauke, umjetnosti i kulture, među kojima Petar Karađorđević, Živojin Mišić, Stepa Stepanović, Jovan Cvijić, Mihajlo Petrović Alas, Jovan Skerlić.

1883. – Počela je erupcija vulkana Krakatau na istoimenom indonežanskom ostrvu između Jave i Sumatre, u kojoj je tokom dva dana dvije trećine ostrva odletjelo u vazduh, a u ogromnim talasima na zapadnoj Javi poginulo 36.000 ljudi.

1896. – Jermenski revolucionari napali su Otomansku banku u Carigradu, što je dovelo do trodnevnih sukoba sa vlastima u kojima je poginulo 6.000 Jermena. U suzbijanju jermenskih težnji za oslobođenje tokom 1895-96. turske vlasti ubile su oko 100.000 Jermena.

1914. – Počela je bitka kod Tananeberga u Prvom svjetskom ratu, u kojoj su Nemci tokom četiri dana gotovo uništili Drugu rusku armiju. Poginulo je više od 30.000 ruskih vojnika.

1914. – Francuske i britanske jedinice, nakon višednevnih borbi, osvojile njemačku koloniju Togo u zapadnoj Africi.

1920. – Ratifikovan je 19. amandman Ustava SAD kojim su žene dobile pravo glasa.

1939. – Jugoslovenski premijer Dragiša Cvetković i vođa Hrvatske seljačke stranke Vlatko Maček potpisali su sporazum kojim je ustanovljena Banovina Hrvatska, a lider HSS postao je potpredsjednik jugoslovenske vlade.

1941. – Strijeljani zarobljeni pripadnici Prvog splitskog partizanskog odreda u Ruduši kod Sinja.

1944. – Bugarska, koja je u drugom svjetskom ratu bila na strani Sila osovine, saopštila je da istupa iz rata i zatražila primirje od Saveznika.

1945. – U Beogradu je održano treće zasjedanje Antifašističkog vijeća nacionalnog oslobođenja (AVNOJ) na kojem je Vijeću promjenjen naziv u Privremena narodna skupština. Donijeta je i rezolucija o teritorijalnim pravima Jugoslavije na krajeve koji su poslije Prvog svjetskog rata priključeni Italiji.

1945. – Subotičke novine “Slobodna Vojvodina” počele izlaziti pod imenom “Hrvatska riječ”.

1959. – Zvanično prikazan javnosti Mini, mali gradski automobil koji se proizvodio od strane engleskog proizvođača automobila British Motor Corporation (BMC) i njegovih naslednika.

1972. – Otvorene su 20. olimpijske igre u Minhenu, upamćene po napadu pripadnika terorističke palestinske organizacije „Crni septembar“ na Olimpijsko selo i ubistvu 11 izraelskih sportista.

1986. – Otrovni gas ubija 1700 ljudi u Kamerunu.

1990. – U eksploziji u jami „Dobrnja-jug“ rudnika Kreka u Tuzli, koja je izazvala dotada najveću katastrofu u jugoslovenskom rudarstvu, poginulo je 180 rudara.

1991. – Počele su borbe u Vukovaru izmedju hrvatskih snaga i Jugoslovenske narodne armije. Nakon tromjesečnih borbi, jedinice JNA ušle su 18. novembra u potpuno razrušeni grad.

1993. – Predsjednik Rusije Boris Nikolajevič Jeljcin osudio je invaziju armija Varšavskog pakta na Čehoslovačku 1968. i potpisao je sporazum o prijateljstvu sa Češkom.

1995. – Voz slobode‎ krenuo iz Zagreba za Split, preko Karlovca, Gospića i Knina, simbolički obnovio željezničku vezu između sjevera i juga Hrvatske.

1996. – Južnokorejski sud osudio je bivšeg predsjednika Južne Koreje Čun Du Hvana na smrt pod optužbom da je 1979. izveo vojni udar kojim je prigrabio vlast, a njegovog naslednika Ro Te Vua na 22.5 godine zatvora zbog podrške pučistima.

1997. – Frederik Vilem de Klerk, posljednji bijelac predsjednik Južne Afrike, dao je ostavku na funkciju šefa opozicione Nacionalne partije i povukao se iz političkog života.

1999. – Više od 60.000 Brazilaca, okupljenih na antivladinom mitingu ispred zgrade Kongresa, zatražilo je ostavku predsjednika Fernanda Henrika Kardoza i kraj njegovog režima.

2000. – Novi parlament Somalije u egzilu je, nakon devetogodišnje anarhije u toj zemlji, izabrao političkog veterana Abdikasima Salada Hasana za predsjednika.

2001. – Prvog dana akcije prikupljanja naoružanja od albanskih pobunjenika u Makedoniji, koja je po odobrenju NATO trajala oko mjesec dana pod nazivom „Suštinska žetva“, etnički Albanci su predali dosta mašinki, ručnih minobacača i drugo teško naoružanje.

2008. – Rusija priznala nezavisnost pobunjenih gruzijskih pokrajina Južne Osetije i Abhazije.