Uzbuna u Londonu: Iran sprema napade na Veliku Britaniju?
10.07.2025. | 13:41Islamska Republika Iran sposobna je za “široko rasprostranjene, uporne i nepredvidive” napade na Veliku Britaniju, navodi predsjednik Odbora za obavještajne i bezbjednosne poslove.
Pokušaji atentata uglavnom su usmjereni na disidente koji žive na britanskom tlu, a direktor MI5 ser Ken Mekalum otkriva da se iranske operacije uglavnom vrte oko “očuvanja režima, disidenata i medijskih organizacija”.
Teheran cilja svakoga koga vidi kao “problematičnog po režim”.
Izvještaj navodi kao potencijalne mete: iranske disidente, novinare, osobe osuđene za terorizam u Iranu, aktiviste, bivše državne službenike, ekološke aktiviste, izbjeglice, studente i zaposlene u međunarodnim nevladinim organizacijama.
Britanski državni službenici bili su meta iranskih sajber napada koji su pokušavali da dođu do informacija o britanskoj vladi preko njihovih ličnih mejl adresa. Vjeruje se i da iranske bezbjednosne službe prisluškuju sve pozive iz i ka Iranu u cilju podrške špijunskim operacijama.
Ser Ken je otkrio da Iranci pokušavaju da regrutuju mlade ljude koji trenutno nemaju pristup povjerljivim informacijama, ali bi ih u budućnosti mogli imati.
“Strpljivi su i spremni da sprovode dugoročne operacije, njegujući odnose s ljudima koji su možda naivni ili tek na početku karijere, s ciljem da ih kasnije pretvore u dugoročne izvore informacija”, rekao je Mekalum, prenosi Kurir.
MI5 je takođe otkrio da su izraelski ili jevrejski subjekti u Velikoj Britaniji mete potencijalnih napada.
Iranske obavještajne službe su “voljne i sposobne” da pokušaju ubistva i otmice na teritoriji Ujedinjenog Kraljevstva sa najmanje 15 pokušaja atentata ili otmica između 2022. i avgusta 2023. godine.
U maju su trojica navodnih iranskih špijuna – od kojih su dvojica stigla u Veliku Britaniju čamcem – optužena da su ciljali novinare sa sjedištem u Britaniji kako bi “izveli ozbiljno nasilje.”
Mostafa Sepahvand (39), Farhad Džavadi Maneš (44) i Šapur Kalehali Kani Nuri (55) navodno su bili fokusirani na zaposlene u Iran Internešenelu, nezavisnoj medijskoj kući sa sjedištem u Londonu.
Izvještaj Odbora za obavještajne i bezbjednosne poslove, koji ima 246 strana, prestao je da prikuplja podatke u avgustu 2023, pa ne obuhvata Hamasove napade od 7. oktobra niti novije prijetnje od strane iranskih državnih aktera. U njemu se takođe navodi da bi razvoj iranskog nuklearnog programa predstavljao prijetnju po britanske državljane u regionu, ali i po samu Britaniju. Odbor je u avgustu 2023. zaključio da Iran tada još uvijek nije razvio nuklearno oružje niti donio odluku da ga proizvodi.
U junu ove godine, Donald Tramp, američki predsjednik, je pokrenuo napad na iranska nuklearna postrojenja, šaljući desetine bombi za razbijanje bunkera na planinsku tvrđavu u Fordou.
Međunarodna agencija za atomsku energiju (IAEA) upozorila je da bi Iran mogao ponovo da počne sa obogaćivanjem uranijuma u roku od nekoliko mjeseci.
Teheran je priznao da su zajedničke američko-izraelske operacije nanijele “ozbiljnu i prekomjernu štetu”. Takođe se navodi da Iran želi da izgradi “duboku alijansu” sa Rusijom, uprkos “naslijeđu nepovjerenja i sumnji”, prenosi Kurir.
