Naučnici napravili ljudske embrione koristeći DNK uzet iz ćelija ljudske kože
30.09.2025. | 22:08Američki naučnici napravili su ljudske embrione koristeći DNK uzet iz ćelija ljudske kože.
Ova tehnika bi mogla da prevaziđe problem neplodnosti usljed starosti ili bolesti, jer koristi gotovo bilo koju ćeliju u tijelu kao početnu tačku za život.
Metoda zahtijeva značajno usavršavanje koje bi moglo da potraje deceniju prije nego što dođe do kliničke upotrebe.
Stručnjaci smatraju da je ovo impresivan napredak, ali da je potrebna otvorena diskusija sa javnošću o tome šta nauka omogućava, prenosi Bi-Bi-Si.
Reprodukcija je nekada bila jednostavna priča o muškoj spermi koja se susreće sa ženskom jajnom ćelijom. Oni se spajaju da bi napravili embrion, a devet mjeseci kasnije rađa se beba, međutim naučnici sada mijenjaju pravila. Ovaj najnoviji eksperiment počinje sa ljudskom kožom.
Tehnika istraživačkog tima Univerziteta za zdravlje i nauku Oregona uzima jezgro – koje sadrži kopiju cijelog genetskog koda potrebnog za izgradnju tijela – iz ćelije kože.
Ono se zatim stavlja u donorsku jajnu ćeliju kojoj su uklonjene genetske instrukcije.
Za sada je tehnika slična onoj koja je korišćena za stvaranje ovce Doli – prvog kloniranog sisara na svijetu 1996. godine.
Međutim, ova jajna ćelija nije spremna za oplodnju spermatozoidom jer već sadrži kompletan skup hromozoma.
Čovjek nasljeđuje 23 ovakva snopa DNK od svakog od roditelja, što je ukupno 46, koje jajna ćelija već ima.
Sljedeća faza je “ubijediti” jajnu ćeliju da odbaci polovinu svojih hromozoma u procesu koji su istraživači nazvali mitomejoza.
Ovaj pristup je još na nivou naučnog otkrića, a ne kliničke upotrebe, ali je vizija da se pomogne parovima koji nemaju koristi od vantjelesne oplodnje jer nemaju spermu ili jajne ćelije koje bi koristili.
Mogao bi pomoći starijim ženama koje više nemaju održive jajne ćelije, muškarcima koji ne proizvode dovoljno sperme ili ljudima koji su usljed bolesti raka ostali neplodni.
