Otkrivene invazivne vrste u Jadranu: Mramornica jede alge, vatrenjača sve ostalo

21.06.2025. | 19:00

Tokom terenskog rada na području Saplunare na ostrvu Mljetu, zaposleni u pulskom akvarijumu primijetili su nekoliko novih stanovnika: bodljikavu perisku (Pinna rudis), kao i invazivne ribe mramornicu (Siganus sp.) i vatrenjaču (Pterois miles).

Nalaz bodljikave periske je značajan jer je riječ o mediteranskoj vrsti koja se u Jadransko more proširila zbog zagrijavanja mora. Iako je najbrojnija na južnom dijelu Jadrana, može se naći duž cijele obale, gdje je strogo zaštićena.

Mramornica i vatrenjača prirodno žive u Indijskom okeanu, Crvenom moru i Perzijskom zalivu, a u Sredozemno more su stigle kroz Suecki kanal, zbog čega se smatraju lesepsijskim migrantima. Njihova brojnost je u posljednjim godinama značajno porasla, te su se proširile sa juga Jadrana prema centralnim dijelovima.

Zbog negativnog uticaja na biodiverzitet područja koje nastanjuju, smanjenja ribljeg fonda i opasnosti po zdravlje ljudi usljed otrovnih bodlji, mramornica i vatrenjača se smatraju jednom od najinvazivnijih vrsta riba u Sredozemlju.

Njihove bodlje sadrže snažan otrov koji može izazvati jake bolove, otoke, pa čak i ozbiljnije zdravstvene komplikacije kod ljudi, zbog čega je neophodno izbjegavati dodir s njima, piše Jutarnji.

Važan autohtoni predator koji kontroliše njihovu brojnost je kirnja (Epinephelus marginatus), dok se vatrenjačom hrani i hobotnica (Octopus vulgaris), navode iz akvarijuma.

Mramornica je biljojeda i veoma prilagodljiva riba čije povećanje brojnosti dovodi do nestajanja algi na području gdje živi, što istiskuje domaće vrste kao što je salpa (Sarpa salpa) u dublje dijelove mora.

Vatrenjača, s druge strane, je proždrljiv predator koji se hrani mladim i odraslim ribama, kao i beskičmenjacima, čime smanjuje biodiverzitet. Brzo dostiže polnu zrelost, ima mnogo potomaka, a larve se planktonski šire daleko od matične populacije, što ubrzava širenje vrste.