Dragocjeni momenti u istoriji: SAD vratile Meksiku ukradeni rukopis star 500 godina
14.08.2025. | 08:03Federalni istražni biro (FBI) vratio je Meksiku istorijski rukopis star gotovo pet vijekova, koji je potpisao španski konkvistador Ernan Kortes, saopštili su danas zvaničnici.
Dokument, koji detaljno opisuje logistiku vezanu za Kortesovo putovanje ka teritoriji koja je kasnije postala Nova Španija, prepoznat je kao originalni rukopis koji je potpisao Kortes, prenio je Rojters.
– Ovo je autentična stranica rukopisa koji je zaista potpisao Ernan Kortes. Ovako vrijedni dokumenti smatraju se zaštićenim kulturnim dobrom i predstavljaju dragocjene trenutke u istoriji Meksika- rekla je specijalni agent FBI-ja, Džesika Ditmer iz tima za umjetnički kriminal u Njujorku.
Rukopis datira iz 20. februara 1527. godine, nekoliko dana prije nego što je jedan od Kortesovih najbližih saradnika imenovan za ko-guvernera tek osvojenih teritorija.
Period predstavlja ključnu fazu u uspostavljanju španskih kraljevskih i vjerskih institucija koje su dominirale životom autohtonih naroda sve do meksičkog rata za nezavisnost 1810. godine.
Ernan Kortes je 1519. godine s malom vojskom stigao na obalu Meksika, gdje je sklopio saveze sa domorodačkim grupama neprijateljski nastrojenim prema Astečkom carstvu, što mu je omogućilo da 1521. godine osvoji prestonicu Tenočtitlan – današnji Meksiko Siti.
FBI je naveo da je rukopis nekada bio dio fonda Nacionalne arhive Meksika.
Međutim, 1993. godine, tokom pregleda mikrofilmovanih dokumenata, utvrđeno je da je nestalo 15 stranica.
Na osnovu brojeva ispisanih voskom, američki istražitelji vjeruju da je konkretna stranica ukradena između 1985. i 1993. godine.
Ovo je druga repatrijacija rukopisa vezanog za Kortesa, prethodno je Meksiku 2023. godine vraćeno pismo iz aprila 1527. koje se odnosi na kupovinu ružinog šećera.
Niko neće biti krivično gonjen u vezi sa krađom ovog dokumenta, jer je, prema FBI-ju, tokom godina više puta mijenjao vlasnika, što onemogućava tačno utvrđivanje odgovornosti.
Američko tržište antikviteta procjenjuje se na desetine milijardi dolara, a veliki dio te trgovine odvija se kroz aukcijske kuće u Njujorku.
