Poslije tri godine u zatvoru, tvorac prve genetički modifikovane djece hoće da ponovo modifikuje embrione

03.07.2023. | 22:16

He Đankuej, kineski naučnik koji je šokirao svet 2018. godine time što je izmijenio ljudski genom i stvorio prvu genetički modifikovanu djecu, predložio je novo istraživanje za modifikovanje ljudskih embriona kako bi pomogao starijoj populaciji.

Kineski stručnjak je 2019. godine osuđen na trogodišnju zatvorsku kaznu zbog ilegalnog medicinskog ispitivanja, tokom kojeg je modifikovao genom embriona prije usađivanja i pomogao da se rode prve genetski modifikovane bebe.

Iako su se neke njegove kolege plašile da bi He mogao da bude i mnogo strože osuđen, on je prošle godine pušten iz zatvora. Ubrzo potom, ponovo je iznenadio svjetsku naučnu zajednicu kada je najavio da otvara svoju istraživačku laboratoriju u Pekingu.

Od tada, na svom nalogu na Tviteru redovno dijeli novosti u vezi sa svojim istraživanjem i razvojem genske terapije za rijetke bolesti.

Krajem prošle nedjelje, međutim, ponovo je izazvao burne reakcije zbog prijedloga o novom istraživanju – koje podsjeća na prethodno i za koje njegove kolege i naučna zajednica smatraju da je neetičko i opasno sa potencijalom da utiče na ljudski DNK generacijama.

He predlaže istraživanje koje bi uključivalo genetički modifikovane embrione miševa, a potom i oplođene ljudske jajne ćelije kako bi testirao da li mutacija nudi zaštitu protiv Alchajmerove bolesti.

„Sve starija populacija je od ogromne važnosti što kao socioekonomski problem, što kao opterećenje za zdravstveni sistem. Trenutno ne postoji nijedan efikasan lijek za Alchajmerovu bolest“, napisao je He, jasno ukazujući i na sve veći demografski problem Kine zbog starenja nacije.

Za razliku od eksperimentisanja zbog kojeg je završio u zatvoru, novo potencijalno istraživanje podrazumijeva korišćenje vrste abnormalnih oplođenih jajnih ćelija koje se smatra da nisu pogodne da se implantiraju u žene.

„Nijedan ljudski embrion neće biti usađen i za čitav proces bi morala da se dobije dozvola vlasti i etičko odobrenje“, navodi se u prijedlogu.

Još nije jasno da li bi He uopšte mogao da dobije dozvolu za takvo istraživanje u Kini, čak iako se odluči da njegov prijedlog vredan ispitivanja.

Vlasti u Kini su zbog kontroverznog naučnika preduzele dodatne korake kako bi pooštrile pravila i etičke standarde u vezi sa modifikovanjem i ispitivanjem ljudskih gena. Heu je takođe zabranjeno da radi na bilo kakvom ispitivanju koje uključuje vještačku oplodnju, a veoma mu je ograničen bilo kakav rad sa ljudskim genetičkim materijalom.