Na današnji dan rođen Isak Njutn
25.12.2022. | 09:02Engleski fizičar, matematičar, mehaničar i astronom Isak NJutn /1642-1727/, jedan od najvećih naučnika u istoriji čovječanstva, rođen je na današnji dan 1642. godine.
NJutn je bio univerzitetski profesor na Kembridžu, a otkrio je gravitaciju, odnosno opšti zakon privlačenja masa, čime je počela nova epoha u mehanici i astronomiji.
Od 1703. do smrti 1727. godine, NJutn je bio predsjednik Londonskog kraljevskog društva.
Nezavisno od Vilhelma Lajbnica, Isak Njutn otkrio je diferencijalni i integralni račun. Postavio je osnove klasične fizike i otkrio neke zakonitosti u optici.
NJutn je objasnio padanje i kretanje tijela, kretanje Mjeseca oko Zemlje i planeta oko Sunca, kretanje kometa, plimu i oseku.
On je otkrio zakon inercije, nezavisnosti dejstva sile i akcije i reakcije, te izveo ostale teoreme mehanike.
NJutn je u matematici pronašao i metodu interpolacije, uopštio binom i našao binomni beskonačni red, metodu približnog određivanja vrijednosti nula funkcije, klasifikovao oko 80 algebarskih stepena. Konstruisao je prvi teleskop sa konkavnim ogledalom.
U njegovu čast jedinica za silu se naziva “njutn” i obilježava latiničnim slovom “N”.
Francuski matematičar Žozef Luj Lagranž često je izjavljivao da je NJutn najveći genije koji je ikada živio, dodajući da je on, takođe, i “najsrećniji jer se sistem svijeta ne može otkriti i ustanoviti više od jednog puta”.
Engleski pjesnik Aleksandar Poup, impresioniran NJutnovim dostignućima, napisao je čuveni epitaf:
“Priroda i prirodni zakoni u noćnoj tami nalaze skrivenost.
Bog reče: `Neka bude NJutn!` i sve postade svjetlost”.
