Auto-put do Crne Gore: Od Beograda do Podgorice za manje od četiri sata
28.05.2025. | 18:13Izgradnja dionice auto-puta “Miloš Veliki” od Požege do granice sa Crnom Gorom kod Boljara zvanično je u punom zamahu. Prema planovima Ministarstva građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, biće završena u naredne tri godine.
Time će Srbija kompletirati svoj dio budućeg Koridora 11, odnosno pravca Beograd-Južni Jadran, koji se prostire na 269 kilometara i predstavlja važan dio Trans-evropske magistrale (TEM).
Trasa od Požege do Boljara prostiraće se dolinom rijeke Moravice, između padina Javora i Golije, preko Pešterske visoravni do granice sa Crnom Gorom. Ukupna dužina ove dionice iznosi 106,3 kilometra, a podijeljena je na 11 dijelova. Na najzahtjevnijem dijelu trase, od Požege do Duge Poljane, biće izgrađeno čak 72 mosta ukupne dužine 35 kilometara i 10 tunela dužine 16,88 kilometara.
Auto-put je projektovan sa po dvije trake i jednom zaustavnom trakom u svakom smjeru, uz predviđenu brzinu od 100 do 120 kilometara na čas. Trasa se uglavnom pruža van naseljenih mjesta, osim manjih zahvata u opštinama Arilje i Ivanjica.
U međuvremenu, završava se i dionica od Preljine do Požege, duga 30,9 kilometara, čime će se putovanje od Beograda do Požege skratiti na svega 90 minuta. Na toj trasi nalaze se ključni infrastrukturni objekti, poput tunela Munjino brdo, Laz i Trbušani, a auto-put povezuje Čačak, Lučane i Požegu, kao i dva okruga – Moravički i Zlatiborski. Vrijednost ove dionice procjenjuje se na oko 450 miliona evra, a završetak radova očekuje se do kraja godine.
Sa završetkom radova na srpskoj strani, pažnja se sve više usmjerava ka Crnoj Gori, gdje su u toku pripreme za izgradnju druge dionice auto-puta, od Mateševa do Andrijevice. Ova dionica duga je 21 kilometar, a planirano vrijeme izgradnje iznosi pet godina. Procjena troškova iznosi oko 550 miliona evra, a za izvođenje radova na nedavno završenom tenderu prijavilo se deset kompanija.
Crnogorska ministarka saobraćaja Maja Vukićević izjavila je da će prioritet biti izbor najpovoljnijeg i najkvalitetnijeg izvođača, uz punu kontrolu Evropske banke za obnovu i razvoj. Očekuje se da najbolja ponuda bude izabrana tokom ljeta, dok bi pripremni radovi mogli da počnu u drugoj polovini godine.
Finansijska konstrukcija projekta već je značajno definisana – 100 miliona evra obezbjeđeno je kao bespovratna sredstva od Evropske komisije, dok je dodatnih 200 miliona evra povoljnog kredita već dogovoreno sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj. Ostatak sredstava biće pokriven iz državnog budžeta.
Kada je riječ o tehničkoj pripremi, eksproprijacija je završena u 80 odsto trase do Trešnjevika, dok se preostali dio planira okončati do uvođenja izvođača u posao. Javna rasprava o uticaju projekta na životnu sredinu trenutno je u toku, uključujući i opštine Kolašin i Andrijevica.
Ako sve bude teklo po planu na obe strane granice, u narednih nekoliko godina građani Srbije i Crne Gore mogli bi prvi put da putuju savremenim auto-putem od Beograda do Jadranskog mora.
Putni pravac Beograd-Južni Jadran, podsjeća se u dokumentu, predstavlja krak Trans-evropske magistrale (TEM) koji na području Republike Srbije i Republike Crne Gore povezuje osnovni pravac TEM-a (od Gdanjska do Atine i Istanbula) sa Jadranskim morem.
U okviru primarne mreže puteva ovaj putni pravac treba da preuzme daljinske tokove sa postojećih državnih puteva IB reda broj 21 (Novi Sad-Valjevo-Užice-Bijelo Polje) i broj 22 (na dijelu Beograd-Čačak), kao i puta M-2 (na dijelu Bijelo Polje-Podgorica-Jadransko more), novodi se u planu.
Dodaje se da ovaj koridor povezuje Centralnu i Jugozapadnu Srbiju, a kroz povezivanje luke Bar sa lukom Beograd na Dunavu povezuje Podunavlje sa Mediteranom. Vrijeme putovanja od Podgorice do Beograda u tom slučaju bilo bi tri i po sata, a dužina 370 km.
