Stanovnici Bosanskog Grahova jedinstveni: Spalionica guma opustošila bi opštinu

20.06.2025. | 09:21

Spalionica guma planirana na prostoru nekadašnje ciglane u Bosanskom Grahovu otjerala bi i ono malo stanovnika, kojima su čist vazduh i netaknuta priroda jedino preostali, zbog čega poručuju da neće dozvoliti njenu izgradnju i da će svim zakonskim sredstvima zaustaviti ovaj, kako kažu, opasan i štetan projekat.

Investitor po treći put pokušava da izdejstvuje dozvolu za gradnju pogona za pirolizu, odnosno spaljivanje otpadnih guma na istoj lokaciji, u krugu nekadašnje ciglane u srpskoj povratničkoj opštini, a u toku je postupak javnog uvida u Studiju uticaja na životnu sredinu.

Prethodna dva pokušaja propala su zbog snažnog otpora lokalnog stanovništva i odbijanja nadležnih da izdaju ekološku dozvolu. Ipak, investitor nije odustao i ponovo je podnio zahtjev resornom ministarstvu u FBiH, što je među povratnicima izazvalo novi talas negodovanja i straha za zdravlje i opstanak u ovom malom, ali prirodnim bogatstvima obdarenom mjestu.

Mještanin Aleksandar Vidović, koji živi na svega 500 metara od nekadašnje ciglane, kaže za “Glas” da neće dozvoliti realizaciju ovako štetnog projekta na njihovom području.

– Preduzećemo sva raspoloživa pravna sredstva, a ako zatreba, branićemo to i sopstvenim tijelima. Spreman sam da razapnem šator i živim ispred kapije pogona, a siguran sam da ima još ljudi koji će mi se pridružiti. Jednostavno, ne smijemo to dozvoliti, jer nama je jedino preostao čist vazduh i netaknuta zemlja. Ako to izgubimo, možemo se svi seliti, ne samo mi u Grahovu već i šire – poručio je Vidović.

Predsjednik Opštinskog odbora SNSD-a i bivši načelnik Bosanskog Grahova Uroš Đuran istakao je da se ovakvim projektima direktno ugrožava opstanak povratnika, što je apsolutno neprihvatljivo i za svaku osudu.

– Ko god stoji iza ovog trećeg pokušaja, mora znati da mu neće proći – rekao je Đuran dodajući da ljudi od mjesta gdje je planirana ciglana žive i u krugu od 100 metara.

Delegat u Domu naroda Parlamenta FBiH Goran Broćeta istakao je da bi izgradnja spalionice guma predstavljala ogromnu štetu za malobrojno stanovništvo Bosanskog Grahova, ali i za prirodne resurse kojima ova lokalna zajednica obiluje.

– Grahovo je zaista dragulj eko-sistema i bilo kakva industrija ovog tipa ugrozila bi tu ravnotežu. Dođe li do realizacije projekta, i ono malo stanovništva će otići. Ostaće samo nečista voda, zemlja i vazduh, što direktno ugrožava zdravlje naroda. Ipak, nadam se da će preovladati glas razuma nad profitom i interesima pojedinih biznismena koji ne mare za ljude – poručio je Broćeta i izrazio nadu će se stanovništvo suprotstaviti suludoj viziji. On je pozvao i predstavnike opštine da iskoriste sva raspoloživa zakonska sredstva i ne dozvole da se nešto ovakvo desi na njihovoj teritoriji.

Opasnost

Piroliza je termohemijski proces sagorijevanja na visokim temperaturama, bez prisustva kiseonika, koji može imati katastrofalne posljedice po zdravlje ljudi. U tom postupku nastaje više od 210 jedinjenja, a među najopasnijima su dioksin i furan, kancerogene supstance koje izazivaju oštećenja i poremećaje imunološkog, nervnog, endokrinog sistema, kao i reproduktivnih funkcija. Naučnici upozoravaju da je jedino nuklearni otpad opasniji od dioksina koji nastaje tokom pirolize guma.