Sječa stabala može dovesti i do tragedije: U Srpskoj sve češće nesreće i povrede u šumama

09.07.2025. | 07:22

U posljednjim mjesecima, svjedočimo nizu tragičnih nesreća koje su se dogodile u šumama, gdje su izgubljeni životi tokom sječe stabala.

Ovi događaji ponovo su otvorili pitanje bezbjednosti na radu u šumskom sektoru, koji važi za jedan od najopasnijih poslova. Uprkos tehničkom napretku i zakonskim regulativama, radnici i dalje svakodnevno rizikuju svoje živote, često radeći u teškim uslovima, sa zastarjelom opremom i nedovoljnom zaštitom.

Važno je napomenuti da žrtve nesreća u šumama nisu isključivo zaposleni u šumskim preduzećima. Često se bilježe slučajevi u kojima stradaju i obični građani koji odlaze u šumu da bi sebi obezbijedili ogrev. Mnogi od njih nemaju ni adekvatnu obuku, niti bilo kakvu zaštitnu opremu.

Prijedorčanin N.S. nastradao je 30. juna u mjestu Razboj kod Oštre Luke prilikom sječe stabla. Naime, Policijskoj stanici Oštra Luka 30. juna oko 08.20 prijavljeno je da je u šumi u mjestu Razboj prilikom sječe stabla nastradala jedna osoba. Kako su naveli tada iz PU Prijedor, o navedenom je obaviješten tužilac Okružnog javnog tužilaštva Prijedor.

-Uviđajem na licu mjesta nisu pronađeni tragovi koji bi upućivali na postojanje elemenata krivičnog djela, a utvrđeno je da je smrtno stradao N.S. iz Prijedora – rekli su tada iz policije.

Radnik D.P. (59) iz Foče nastradao je 25. juna u mjestu Izgori, kod Gacka. Uviđajem je utvrđeno da je već oboreno drvo, usljed strmog terena, krenulo nizbrdo, i udarilo radnika, koji je u tom trenutku sajlama vezao drugo stablo.

“Posao u šumarstvu je izuzetno opasan”

Aleksandar Koprivica, predsjednik Sindikata zaposlenih u JP “Šume RS” kaže za Srpskainfo da je posao šumarstvu izuzetno opasan.

– Smatra se da je posao u šumarstvu poslije rudnika najzahtjevniji posao što se tiče fizičkih radova. Iscrpljujući je i treba odgovarajuća spremnost i česte su nesreće u fazama sječe i izvoza.  Ljudi su izloženi nesrećama zbog dotrajalosti mašina, nepažnje, ali i nemara – kaže Koprivica.

Kako pojašnjava, do nesreća najčešće dolazi zbog nepažnje.

– Na primjer, prilikom obaranja stabala ili izvlačenja dolazi do naprezanja sajli, ili se stablo zaustavi, pa se obara sa drugim stablom. Tu je dovoljno sasvim malo nepažnje koje može dovesti do povrede. Tereni su nepristupačni, nisu sređeni, nisu idealni uslovi, stabla koja se obaraju su po dva ili tri kubika. Prilikom primicanja se zna desiti da se komad zategne, a da sajla pukne, i da se prelomi taj sortiment te pod tim naponom izazove povredu – objašnjava Koprivica,piše Srpskainfo.

Kako kaže, potrebno je povećati nivo obučenosti radnika.

-Mi definitivno “kuburimo” sa radom snagom. Ovakvi poslovi su slabo plaćeni, na nivou preduzeća 95 odsto radnika prima minimalne plate. U zemljama Zapadne Evrope ovakvi poslovi su dosta plaćeniji, zbog toga radnici i odlaze – zaključuje Koprivica.

Šumarstvo među najrizičnijim poslovima

U Srpskoj su se tokom 2024. godini dogodile 93 teže povrede na radu od toga broja 24 u šumarstvu i drvnoj industriji. Kada su u pitanju povrede sa smrtnim ishodom, u godini iza nas dogodilo se deset takvih, tri u šumarstvu i drvnoj industriji.

-Za prvih šest mjeseci ove godine u pomenutoj djelatnosti dogodilo osam težih povreda na radu i dvije povrede smrtnim ishodom – kažu iz Inspektorata.

Iz Inspektorata RS navode, da se kao najrizičnije djelatnosti izdvajaju građevinarstvo, elektroprivreda, te šumarstvo i drvna industrija u kojima posmatrano po godinama postoji kontinuitet nastanka povreda na radu.

-Važno je napomenuti da se u povrede na radu ubrajaju i povrede koje se dogode prilikom dolaska na posao i odlaska s posla, što znači da se nisu dogodile na konkretnom radnom mjestu i nisu u direktnoj vezi sa provođenjem mjera zaštite na radu od strane poslodavca – napominju iz Inspektorata RS.

Kada je riječ o stanju u oblasti zaštite na radu, iz Inspektorata RS ističu da su uočeni pomaci u odnosu na prethodne godine, ali poslodavci i dalje nedovoljno pažnje posvećuju preventivi.

-Poslodavac ima vodeću ulogu i odgovornost u uspostavljanju i primjeni mjera bezbjednosti i zdravlja na radu. Međutim, moramo ukazati da i sami radnici imaju obaveze kada je riječ o pridržavanju definisanih mjera. Zakonom o zaštiti na radu propisano je da je radnik dužan da se pridržava utvrđenih mjera zaštite na radu, da koristi sredstva rada i opremu po uputstvu proizvođača i uputstvu za bezbjedan rad koji utvrdi organizacija odnosno poslodavac. U praksi smo se susretali i sa slučajevima gdje sami radnici nemaju dovoljno razvijenu svijest o značaju pridržavanja definisanih i obezbijeđenih mjera zaštite na radu. Bilo je slučajeva gdje poslodavac osigura svu potrebnu opremu, radnik uredno zaduži i preuzme istu, pohađa obuku za bezbjedan rad, a odlaskom na teren i radne zadatke ne koristi opremu na propisan način, ili se ne pridržava definisanih procedura zaštite na radu – zaključuju iz Inspektorata RS.