Epilog izuzimanja kasa iz kafića: Fiskalizacija što prije mora “na popravku”
15.12.2020. | 16:38Najpoznatiji ugostiteljski objekti u Banjaluci nastavili su da primaju goste i nakon što su ih juče nenadano posjetili policajci i poreznici. U akciji „Fiskalne kase“, na meti inspektora našla su se neka od najzvučnijih imena banjalučkog ugostiteljstva zbog sumnje da za dio svojih prihoda nisu uplaćivali porez, iako su uredno izdavali račune, tačnije, da su imali softverske programe pomoću kojih su izbjegavali plaćanje poreza državi pri izdavanju fiskalnih računa.
Akcija u kojoj su inspektori pretresli 32 lokala u Banjaluci i jedan u Prijedoru, potvrdila je sumnje u neefikasnost postojećeg sistema fiskalizacije koji je, prema zvaničnoj analizi Ministarstva finansija završenoj početkom godine, tehnološki zastario, ne prati kompletno poslovanje u gotovini i ostavlja prostor za sivu zonu.
Upravo iz tih razloga, iz resora finansija već je najavljivan novi, onlajn sistem fiskalizacije preko kojeg bi Poreska uprava dobijala podatke o svakom plaćenom računu u realnom vremenu koji bi trebalo da bude u funkciji od 2022. godine. Kako saznajemo, Ministarstvo finansija formiralo je radnu grupu koja je počela sa izradom novog zakona o fiskalizaciji, a očekuju ga u prvoj polovini naredne godine.
Uvođenje novih fiskalnih kasa i softvera koji će biti zaštićeni i u koje neće moći da se ubacuju ilegalni sistemi, ministarka finansija Zora Vidović najavila je još krajem 2019, priznajući da su kod nekih privrednih subjekata već otkriveni dupli softveri kojima se “vara” Poreska uprava Republike Srpske.
“Novo rješenje znači da prije nego dobijete račun u marketu ili lokalu, Poreska uprava mora da dobije taj prihod na svoj softver. Jedino je to pravi način da se riješi taj problem”, rekla je Vidović na jednoj od sjednica Narodne skupštine RS.
Prema prvim rezultatima istrage koja je rezultirala jučerašnjom akcijom, potvrdilo se da se zahvaljujući “lažnim” softverima vodila dupla evidencija i izdavali računi koji nisu evidentirani i za koje Poreska uprava nije znala. Pravu evidenciju o pazaru su imali u lokalu, a fiktivna sa lažnim i umanjenim prometom se slala Poreskoj upravi. Računi koje je kupac dobijao štampani su preko kase koja nije bila uvezana u sistem, pa su zloupotrebe uspijevale da ostanu “zabašurene”.
Ekonomisti podsjećaju da siva ekonomija pojede i do 30 odsto BDP-a i saglasni su da novi sistem fiskalizacije treba što prije primijeniti u smislu najšireg i najkvalitetnijeg rješenja koje će svim zloupotrebama konačno stati u kraj.
“Treba nam sistem koji će biti funkcionalan i po horizontali i po vertikali i pomoću kojeg ćemo dobijati relevantne podatke. Takođe, mimo nadležnosti naše Poreske uprave, treba nam i širi zahvat carinskih organa Uprave za indirektno oporezivanje BIH, jer imamo ozbiljan problem sa krijumčarenjem robe i usluga koje su van svih tokova“, prokomentarisao je Goran Radivojac, profesor na Ekonomskom fakultetu u Banjaluci čim je najavljena nova fiskalizacija.
HORECA pozdravlja akciju kontrolnih organa
U Udruženju hotelijera i turističkih radnika “Horeca” kažu da pozdravljaju sve akcije kontrolnih organa čiji je cilj suzbijanje sive ekonomije i rast poreske discipline.
“Očekujemo će procedure i postupanja u vezi sa ovim slučajem biti sprovedene uz poštovanje svih procesnih i materijalnih prava subjekata nadzora, te će pratiti postupak i dalje aktivnosti i blagovremeno se odrediti u odnosu na činjenice, postupke i odluke nadležnih organa”, saopštili su iz Udruženja Horeca.
