U subotu obilježavanje Dana sjećanja na Jadovno
17.06.2021. | 09:40Dan sjećanja na Jadovno i 80 godina od formiranja kompleksa logora Jadovno-Gospić-Pag na području Nezavisne Države Hrvatske /NDH/, u kome je pogubljeno najmanje 38.000 pravoslavnih Srba, biće obilježeno u subotu, 19. juna, uz blagoslove Njegove svetosti patrijarha srpskog Porfirija i Njegovog preosveštenstva episkopa gornjokarlovačkog Gerasima, izjavio je Srni predsjednik Udruženja “Jadovno 1941” Beograd Momčilo Mirić.
On je naveo da je, prema najnovijim odlukama Vlade Hrvatske, maksimalan broj ljudi koji se može okupiti na otvorenom prostoru 100, tako da će ove godine broj polaznika iz Banjaluke i Beograda biti desetostruko manji nego pretprošle, kada ih se na Pagu okupilo oko 600.
“Ići ćemo organizovano kombijima i mini busevima, oko 35 iz Beograda i 20 do 30 iz Banjaluke. Sveštenik iz Beograda Emil Milovanović je dobio blagoslov patrijarha Porfirija da ide sa nama, a biće i otac Dragan Vukotić koji je paroh gospićki i koji je svake godine sa nama”, rekao je Mirić.
On je istakao da se ove godine obilježava 80 godina od formiranja kompleksa logora smrti Jadovno-Gospić-Pag i da će i ovog puta, kao i do sada, na jednom od stratišta biti postavljen i osveštan veliki Časni krst.
“To radimo svake godine. Veliki drveni tri i po metra visok hrastov krst osveštamo i postavljamo na stratišta koja otkrivamo i na taj način obeležavamo i hristijanizujemo. Ove godine krst ćemo postaviti na jamu Badanj. To je jama u koju su bacane žrtve iz dela kompleksa Jadovno koji se zove Stupačinovo po selu uz koje se nalazio. Procenjuje se da je u nju bačeno oko 10.000 Srba”, rekao je Mirić.
On je ukazao da je Jadovno, ali i mnoga druga stratišta bilo izbrisano iz šematski pisane poslijeratne istorije, te da je Jugoslavija nakon Drugog svjetskog rata imala samo Jasenovac kao toponim, ime i sinonim za ono što se tokom tog rata dešavalo između Hrvata, Srba, Jevreja i Roma.
“Sve drugo je bilo žestoko zabranjivano, a među njima i Jadovno. To je jedan razlog za koji se za Jadovno nije znalo do 2000-tih, a drugi važan razlog je da je Jadovno dokaz da je brisanje srpskog imena sa teritorije NDH bilo planirano pre njenog osnivanja, da je bilo vrlo sistematično planirano, da se radilo o ozbiljnoj organizaciji”, rekao je Mirić.
On je naveo da su ustaše još 1938. godine vršile pretragu na području Hercegovine i locirale veliki broj kraških jama sa planom da budu iskorištene za uništavanje srpskog naroda.
“Dakle, bacanje u jame jer je to najpogodnije, najjednostavnije, najjeftinije, ako hoćete. Jama umesto vatrenog oružja. Te jame su pronalažene na Velebitu i mi danas znamo za 32 kraške jame i način na koji je to rađeno, a podvelebitsko područje izabrano je, ne samo zbog jama, nego zbog činjenice da je u neposrednoj blizini Gospić koji je u to vreme bio važno železničko čvorište na teritoriji bivše Kraljevine Jugoslavije i koje je u tom trenutku već bilo povezano sa svim tačkama teritorije NDH”, pojasnio je Mirić.
On je ukazao na činjenicu da su prve žrtve u Gospić stizale već u drugoj polovini aprila 1941. godine, da bi konačne dimenzije kompleksa logora Jadovno-Gospić-Pag bile postignute 24. juna.
“Taj dan se smatra danom konačnog formiranja celog kompleksa logora i uzet je od našeg Udruženja `Jadovno 1941` za dan obeležavanja, kao Dan sećanja na Jadovno. Zbog činjenice da se na stratištima redovno služi parastos, Udruženje ima običaj da Dan sećanja obeležava u prvu subotu pre 24. juna, a to je ove godine 19. jun”, pojasnio je Mirić.
U subotu, 19. juna, dvanaestu godinu zaredom, Dan sjećanja će biti obilježen u Smiljanu, kod Šaranove jame na Velebitu, kod jame Badanj nedaleko od sela Stupačinovo i kod manastira u mjestu Medak.
Za samo 132 dana postojanja u prvom likvidacionom centru NDH Gospić-Jadovno-Pag stradalo je najmanje 38.000 pravoslavnih Srba.
Logor Metajna je bio isključivo za žene i djecu, a tačan broj žrtava nije utvrđen.
