Predvodnik vojske anđela: Danas se proslavlja Sveti Arhangel Mihajlo – Aranđelovdan

21.11.2025. | 07:04

Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici danas slave Sabor Svetog Arhangela Mihaila, u narodu poznatom kao Aranđelovdan.

Aranđelovdan je posvećen arhangelu Mihailu, predvodniku vojske anđela, bestelesnih sila dobra koje su učestvovale u stvaranju svijeta.

Arhangel Mihailo na pravoslavnim ikonama predstavljen je kako u desnoj ruci drži koplje kojim pobjeđuje Lucifera, a u lijevoj palmovu grančicu, a smatra se čuvarem vjere pravoslavne i borcem protiv jeresi.

Anđeli su duhovna, bestelesna bića, koji izvršavaju Božju promisao, ima ih mnogo i prema hijerarhiji podeljeni su u devet rangova ili činova. Najviši među anđelima su sedmorica arhanđela, među kojima je Mihailo, koji ima još i titulu arhistratiga, po kojem je ovaj praznik dobio ime.

U strogoj anđeoskoj hijerarhiji, gdje vlada savršena jednodušnost u poslušnosti nižih činova višim, za vojvodu je izabran arhangel Mihailo, jer je svojim djelovanjem spasao mnoge anđele otpale od Boga, koje je Lucifer povukao sa sobom u propast.

Uvijek se javljao na mjestima na kojima se javljala i Bogorodica, tako da predstavlja nebesku silu i zaštitu na zemlji.

Sabor Svetog Arhangela Mihaila upisan je u crkvenom kalendaru crvenim slovom i veoma je poštovan među pravoslavnim hrišćanima. Obilježava se 21. novembra po gregorijanskog kalendaru (8. novembra po julijanskom) u znak sjećanja na jednog od anđela koji su se sa vojskom svih anđela suprotstavili silama zla.

Na ikonama se arhanđeo Mihailo predstavlja i sa krilima, u vojvodskoj odeždi, sa mačem u jednoj i kantarom u drugoj ruci, jer prema narodnom vjerovanju, on u času smrti uzima ljudsku dušu.

Postoji vjerovanje i običaj kod mnogih hrišćana koji slave Svetog Mihaila da se, pošto ga smatraju živim svjetiteljem, ne sprema žito, što je neopravdano i netačno. Neophodno je pripremiti žito za slavu, jer se žito priprema za duše predaka, a ne za dušu sveca, koji je pred Bogom živ.

Aranđelovdan je jedna od najčešćih srpskih slava, a da li će trpeza biti posna ili mrsna, zavisi od toga na koji dan pada. Ukoliko pada u srijedu ili petak kao što je to ove godine, onda se sprema posna trpeza. Aranđelovdan je slava manastira Grabovac i zaštitnik loze Nemanjića.