Dragulj koji je zapušten: Za obnovu Artiljerijske kasarne ima volje, ali nema novca
05.09.2022. | 09:10Tvrđava Kastel jedan je od najstarijih sačuvanih objekata u Banjaluci, a njen veći dio obnovljen je zahvaljujući sredstvima iz evropskih fondova, dok je ostalo još da se obnovi dio bedema i zgrada nekadašnje Artiljerijske kasarne.
– Potrebno je naći sredstva iz međunarodnih fondova, ali nadamo se da će se dio novca za ovu namjenu naći i u budžetu grada za narednu godinu – rekli su iz grada.
Naglasili su da pregovaraju sa potencijalnim investitorima za Artiljerijsku kasarnu, koja predstavlja dragulj, koji je, nažalost, zapušten.
Načelnik Odjeljenja u Republičkom zavodu za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Milijana Okilj kaže da postoji projektna dokumentacija koja se odnosi na obnovu svih dijelova Kastela, ali je za taj obimni posao potreban veliki novac.
– Ukoliko bude zainteresovanih i obezbijede se sredstva, može se obnoviti bilo koji dio tvrđave. Nedavno smo dobili zahtjev od Gradske uprave za propisivanje mjera tehničke zaštite za obnovu Artiljerijske kasarne – rekla je Okilj za Glas Srpske.
Zavod je predložio finansiranje obnove Kastela iz IPA fondova, te je urađena preliminarna tehnička procjena.
– Iz tih sredstava je u prvoj fazi obnovljena Kamena zgrada, kula 5, koja je sastavni dio južnog bedema. U drugoj fazi obnovljene su kule 3 i 4 i dio bedema oko ljetne pozornice. Za te radove utrošeno je oko četiri miliona evra – istakla je Okilj.
Savjetnik u Odjeljenju za istoriju u Muzeju Republike Srpske Janko Vračar rekao je Srni da ovaj važan istorijski objekat predstavlja značajan resurs u budućem razvoju grada i može imati važnu ulogu u kulturnom životu.
– Postoji mogućnost da se u okviru Kastela formira i muzej grada Banjaluka, jer je ona jedan od rijetkih gradova ove veličine u Evropi koji nema svoj gradski muzej, a Kastel bi predstavljao idealan izbor, jer ovaj lokalitet pruža mogućnost upoznavanja sa cjelokupnom prošlošću grada na Vrbasu, od paleolita do savremenog doba – rekao je Vračar.
Istorija
Prvi pomen Banjaluke u istorijskim izvorima javlja se 1494. godine u povelji ugarskog kralja Ladislava Drugog Jagelonca, a na osnovu arheoloških istraživanja može se zaključiti da je na mjestu Kastela postojalo srednjovjekovno utvrđenje, radi strateške važnosti njenog položaja zbog blizine granice sa Ugarskom, preciznije sa župom Vrbas i župom Glaž, sa kojima se graničila na rijeci Crkveni. Kastel je rješenjem Zemaljskog zavoda stavljen pod zaštitu države 16. juna 1950. godine, a nacionalnim spomenikom BiH proglašen je 2004. Odlukom Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika.
